Plastyka powiek i inne zabiegi korekcyjne powiek

W naszym Ośrodku wszystkie zabiegi korekcji powiek są wykonywane przez chirurga okulistę, z wieloletnim doświadczeniem w tym zakresie. Zabiegi wykonywane są w znieczuleniu miejscowym (2% lignocaina z adrenaliną lub noradrenaliną). Czas trwania zabiegu to około 1.5 godziny. Zabiegi wykonywane są na sali operacyjnej, w sterylnych warunkach. Pacjent po zabiegu idzie do domu, ale ma zaplanowaną kontrolę, wliczoną w cenę zabiegu. Pacjent jest w kontakcie telefonicznym z lekarzem operującym. W trakcie wykonywanego zabiegu plastyki powiek, linia cięcia na skórze powieki jest praktycznie niewidoczna i szybko się goi. Cięcie jest poprowadzone w załamku powieki górnej (w przypadku korekcji powieki górnej) lub pod linią rzęs (w przypadku korekcji powieki dolnej). Ranę szyje się bardzo cienkimi szwami, które usuwane są około 1 tygodnia po zabiegu. 

Przed wykonaniem zabiegu konieczna jest wizyta kwalifikacyjna przeprowadzona przez lekarza okulistę (chirurga) który będzie wykonywał zabieg.

Najczęściej korygowane operacyjnie są:

Zwiotczenie skóry powiek górnych lub i dolnych (dermatochalasis), wiotkie powieki.

Zwiotczenie skóry powiek górnych lub i dolnych (dermatochalasis) jest przypadłością związaną z wiekiem. Może stanowić zarówno problem kosmetyczny, jak i medyczny. Zwiotczeniu skóry powiek może towarzyszyć uczucie ciężkości powiek, ograniczenie pola widzenia, uczucie zmęczenia oczu, bóle głowy, bóle czoła związane z nieświadomym unoszeniem brwi. Zwiotczeniu tkanek powiek może towarzyszyć przepuklina tłuszczu oczodołowego, polegająca na uwypukleniu tkanki tłuszczowej oczodołu zarówno w obszar powieki górnej, jak i dolnej (pot. „worki pod oczami/powiekami”, „opuchnięcie powiek”, „fałdy powiek”, „małe oczy”).  Korekcja wiotkości skóry powiek górnych (plastyka powiek) polega na wycięciu nadmiaru skóry, bez/z towarzyszącą korekcją przepukliny tłuszczu oczodołowego. Efektem zabiegu jest poprawa wyglądu powiek oraz funkcji otwierania powiek. Powieki są lżejsze, poprawia się pole widzenia, poszerza szpara powiekowa („większe” i bardziej widoczne oczy), redukcji ulegają opuchnięcia powiek i „worki pod oczami”, następuje ogólna poprawa wyglądu twarzy.

Fot.1. Przed i tydzień po obustronnej plastyce powiek górnych. Widoczny jest jeszcze obrzęk i zasinienie powiek, które stopniowo ustępują w ciągu kilku/kilkunastu tygodni. Najlepszy efekt widoczny jest o około 3 miesiącach od zabiegu

Fot.2. Przed i tydzień po obustronnej plastyce powiek górnych.

Opadanie powieki górnej (opadające powieki).

opadnięcie powiek górnych polega na obniżeniu ustawienia brzegu powieki górnej względem oka, co powoduje wygląd mniejszego oka. Opadnięciu powieki zwykle towarzyszy ograniczenie pola widzenia, uczucie ciężkości powieki, ból głowy, ból czoła, który jest związany z wysilonym unoszeniem powieki. Przyczyną nabytego, związanego z wiekiem opadnięcia powieki górnej jest, wynikające z procesu starzenia zwiotczenie i osłabienie siły działania mięśnia unoszącego powiekę górną (mięśnia dźwigacza powieki górnej) oraz zwiotczenie i osłabienie rozcięgna mięśnia dźwigacza). Przyczyną wrodzonego opadnięcia powieki górnej są wrodzone nieprawidłowości w budowie mięśnia dźwigacza powieki. Korekcja nabytego, związanego z wiekiem opadnięcia powieki górnej zwykle jest zabiegiem polegającym na przesunięciu przyczepu mięśnia dźwigacza powieki górnej lub/i skróceniu rozcięgna, tak aby zwiększyć siłę i zakres działania mięśnia unoszącego powiekę górną. Wrodzone opadnięcie powieki górnej koryguje się zabiegiem podwieszenia powieki na mięśniu czołowym. 

Fot.3. Obustronne opadnięcie powiek górnych związane z wiekiem (inwolucyjne). Przed i po korekcji chirurgicznej zabiegiem na mięśniu dźwigaczu powieki.

Podwinięcie powieki (dolnej/górnej), entropion.

Podwinięcie powieki (dolnej/górnej) polega na zawijaniu się brzegu powieki do wewnątrz, w kierunku gałki ocznej, co powoduje drażnienie i „rysowanie” powierzchni oka przez rzęsy. Podwinięcie powieki często powoduje u pacjenta duży dyskomfort, uczucie ciała obcego i ból oka. Podwinięcie powieki leczy się operacyjne. Istnieją różne metody korekcji operacyjnej, uzależnione od przyczyny i stopnia podwinięcia powieki. 

Fot.4. Prawostronne podwinięcie powieki dolnej związane z wiekiem (inwolucyjne). Przed i po korekcji chirurgicznej.

Fot.5. Prawostronne podwinięcie powieki dolnej związane z wiekiem (inwolucyjne). Przed i po korekcji chirurgicznej.

Odwinięcie powieki, ektropion.

Odwinięcie powieki zwykle dotyczy powieki dolnej i jest związane z wiekiem. Może powodować łzawienie, będące następstwem podrażnienia oka i zarośnięcia punktów łzowych. Odwinięcie powieki skutkuje brakiem prawidłowego nawilżania oka,  wysychaniem oka, dyskomfortem, bólem oka, zaczerwienieniem, podrażnieniem i zmianami strukturalnymi w zakresie powieki dolnej oraz powierzchni oka. Odwinięcie powieki dolnej koryguje się chirurgicznie różnymi metodami.  

Fot.6. Lewostronne odwinięcie powieki dolnej związane z wiekiem (inwolucyjne). Przed i po korekcji chirurgicznej.

Inne zabiegi na powiekach, spojówce i rogówce

Brodawka - miękka uszypułowana lub nieuszypułowana zmiana o różnym stopniu zabarwienia. Zmiana powieki o różnych charakterze i różnej budowie histologicznej. Może być zmianą łagodną lub z cechami złośliwienia. Często wymaga usunięcia z badaniem histopatologicznych. Kluczowe jest usunięcie zmiany w całości, z marginesami zdrowej tkanki. Zapobiega to nawrotom zmiany. 

Fot.7. Brodawka powieki górnej przed i po wycięciu klinowym zmiany

Fot.8. Naczyniak powieki górnej. Anomalia naczyniowa. Może się powiększać, krwawić i wymagać usunięcia chirurgicznego

Fot.9.Gradówka – przewlekły, otorbiony ropień powieki,  przed i tydzień po usunięciu dużej gradówki powieki górnej, od strony zewnętrznej

Fot.10.Gradówka powieki górnej

Fot.11.Gradówka powieki górnej

Mnogie gradówki – mogą występować u pacjentów z cukrzycą, z przewlekłym zapaleniem brzegów powiek, zapaleniem gruczołów Meiboma.

Fot.12.Róg skórny – zrogowaciała, stwardniała, wydłużona zmiana skórna.

Fot.13. Róg skórny kąta bocznego przed i tydzień po usunięciu chirurgicznym

Znamię barwnikowe – ubarwiona, płaska lub lekko wypukła zmiana o lokalizacji na skórze powiek lub na brzegu powieki.

Fot.14. Znamię barwnikowe dysplastyczne brzegu powieki dolnej: przed usunięciem, śródoperacyjnie- bezpośrednio po zabiegu, 2 tygodnie po zabiegu (bezpośrednio po zdjęciu szwów)

Zmiany barwnikowe fałdu półksiężycowatego i mięska łzowego. W tych obszarach mogą występować łagodne zmiany barwnikowe (znamiona) lub zmiany złośliwe (czerniaki). Zmiany zlokalizowane w tych obszarach wymagają szczególnej ostrożności w obserwacji, często wymagają usunięcia chirurgicznego, zawsze z badaniem histo-patologicznym.

Fot.15. Czerniak fałdu półksiężycowatego przed i po usunięciu chirurgicznym

Fot.16. Przerost gruczołów łojowych mięska łzowego. Zmiany mięska łzowego zwykle wymagają usunięcia chirurgicznego z badaniem histopatologicznym.

Fot.17. Znamię bezbarwnikowe spojówki w obserwacji

Torbiel (cysta) – zmiana spojówkowa lub skórna wypełniona przejrzystą lub mętną treścią, pojedyncza lub mnoga.

Fot.18. mnogie cysty spojówki w kwadrancie nosowym OP (przed i tydzień po usunięciu chirurgicznym)

Fot.19.cysta spojówki w kącie przyśrodkowym OP (przed i po chirurgicznym usunięciu cysty)

Fot.20. Kaszak –  żółto/biaława zmiana z gęstą treścią, może być różnie usytuowana. Usunięcie- chirurgiczne.

Fot.21. Kaszak kąta bocznego przed i po usunięciu chirurgicznym

Dr n. med. Agnieszka Kobierzycka-Bala
Specjalista okulista