Leczenie Jaskry — Wrocław

W Specjalistycznym Ośrodku Okulistycznym we Wrocławiu stosujemy zindywidualizowane protokoły terapeutyczne, łącząc podejście farmakologiczne, laserowe oraz chirurgiczne w zależności od typu jaskry i stopnia zaawansowania. Naszym celem w leczeniu jaskry we Wrocławiu jest osiągnięcie stabilnego ciśnienia wewnątrzgałkowego bez dalszego pogłębiania uszkodzeń włókien nerwu wzrokowego. Diagnostyka obejmuje m.in. pomiar ciśnienia, perymetrię pola widzenia, OCT oraz gonioskopię, co pozwala monitorować skuteczność terapii i dostosowywać leczenie w czasie.

Jaskra to przewlekła, postępująca choroba oka, w której dochodzi do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego na skutek podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego lub zaburzeń ukrwienia okołonerwowego. W wielu przypadkach rozwija się skrycie – bez wyraźnych objawów – stąd określa się ją jako „cichego złodzieja wzroku”. Wczesne wykrycie jaskry oraz właściwie dobrana terapia są kluczowe, gdyż nawet skuteczna interwencja nie odwraca utraconych ubytków widzenia, ale może skutecznie zahamować dalszą progresję choroby.

Szacuje się, że na całym świecie na jaskrę choruje ok. 70 mln osób. Z szacunków wynika również, że w Polsce chorych jest ponad 800 tysięcy osób, a nawet 500 tysięcy z nich nie wie, że powoli traci wzrok. Niestety, pomimo prężnego rozwoju okulistyki, nadal nie udało się stwierdzić jednoznacznie, jaka jest przyczyna występowania choroby. Nie istnieją również w pełni skuteczne metody jej leczenia, a wiele osób wciąż nie ma świadomości tego, jak ważna jest profilaktyka i odpowiednia higiena narządu wzroku.

Czym jest jaskra?

Jaskra to schorzenie nerwu wzroku, do którego dochodzi w wyniku wzrostu ciśnienia w oku lub przewlekłego niedokrwienia. Choroba stopniowo prowadzi do zaniku nerwu wzroku, a z czasem nawet do całkowitej utraty wzroku, a w konsekwencji — do ślepoty, która ma w tym wypadku nieodwracalny charakter.

Choroba jest najprawdopodobniej dziedziczna. Rozwija się przez wiele lat, powodując objawy, które są często ignorowane. W związku z tym należy pamiętać o regularnym badaniu się, aby wykryć ją na wczesnym etapie i zastosować odpowiednie leczenie.

Objawy jaskry

Warto już na samym początku zaznaczyć, że jaskra nie jest jedną chorobą, a grupą chorób, które prowadzą do szybkiego zanikania nerwów wzrokowych, co z kolei prowadzi do całkowitej i nieodwracalnej ślepoty. Pod tą nazwą kryje się aż kilkanaście jednostek chorobowych – każda z nich pojawia się z innych przyczyn oraz wymaga innego leczenia.

Leczenie jaskry – najważniejsza jest diagnostyka

Leczenie jaskry nie jest prostym zadaniem, ale jest możliwe. Aby do niego przystąpić, należy jednak przede wszystkim przeprowadzić szczegółową diagnostykę. Kiedy się na nią zdecydować? Od razu po zauważeniu wspomnianych wcześniej, niepokojących objawów. Badania umożliwią właściwe rozpoznanie jaskry, ponieważ jak już wcześniej powiedziano: każdy rodzaj choroby wymaga innego postępowania leczniczego.

Leczenie jaskry wymaga indywidualnego podejścia, opartego na precyzyjnej diagnostyce, ocenie typu choroby oraz stopnia jej zaawansowania. Celem terapii jest obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego do poziomu bezpiecznego dla nerwu wzrokowego i zahamowanie dalszego postępu zmian. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi Polskiego Towarzystwa Okulistycznego oraz Europejskiego Towarzystwa Jaskrowego (EGS), terapia powinna być zintegrowana, monitorowana i dostosowywana do reakcji pacjenta.

Podstawową metodą leczenia jaskry jest terapia farmakologiczna, polegająca na stosowaniu kropli do oczu zawierających substancje obniżające ciśnienie śródgałkowe. W zależności od potrzeb pacjenta mogą to być leki z grupy analogów prostaglandyn, beta-blokerów, inhibitorów anhydrazy węglanowej, agonistów receptorów alfa-2 lub leków cholinergicznych. Działają one poprzez zmniejszenie produkcji cieczy wodnistej w oku lub zwiększenie jej odpływu. W przypadku braku skuteczności monoterapii możliwe jest zastosowanie terapii skojarzonej, łączącej dwa lub więcej preparatów.

Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów, stosuje się metody laserowe. Najczęściej wykonywana jest trabekuloplastyka laserowa (SLT lub ALT), która poprawia odpływ cieczy wodnistej poprzez remodelowanie beleczkowania kąta przesączania. W jaskrze z zamkniętym kątem przesączania przeprowadza się irydotomię laserową, polegającą na wykonaniu mikrootworu w tęczówce, co przywraca prawidłową cyrkulację cieczy wodnistej między komorami oka. Zabiegi te charakteryzują się wysokim profilem bezpieczeństwa, są mało inwazyjne i mogą być wykonywane ambulatoryjnie.

W zaawansowanych przypadkach lub przy oporności na leczenie zachowawcze wdraża się chirurgiczne metody leczenia jaskry, takie jak trabekulektomia, sclerotomia głęboka nieperforująca czy implantacja urządzeń drenażowych (np. stentów XEN, Preserflo, implantów Ahmeda). Ich celem jest stworzenie alternatywnej drogi odpływu cieczy wodnistej i trwała normalizacja ciśnienia wewnątrzgałkowego. Coraz częściej stosuje się również techniki MIGS (Minimally Invasive Glaucoma Surgery), łączące wysoką skuteczność z minimalną inwazyjnością, co pozwala na szybszą rekonwalescencję i mniejsze ryzyko powikłań.

Leczenie jaskry prowadzone jest na wiele różnych sposobów. To, który okaże się najlepszy w przypadku pacjenta, zależy przede wszystkim od stopnia zaawansowania jego przypadku. W niektórych sytuacjach wystarczające okazuje się leczenie farmakologiczne, w innych: operacyjne.

W naszym Ośrodku każdy przypadek traktujemy w indywidualny sposób. Analizujemy historię medyczną pacjenta, sprawdzamy jego aktualny stan zdrowia i zestawiamy te czynniki z możliwościami oferowanymi przez współczesne osiągnięcia medycyny.

W żadnej z sytuacji nie jesteśmy w stanie zagwarantować, że podjęta terapia zapewni określone rezultaty. W każdym wypadku podejmujemy jednak wysiłek, aby przywrócić pacjentowi komfort widzenia i umożliwić odzyskanie pewności siebie, która znacznie spada, gdy jeden z kluczowych zmysłów zostaje osłabiony i pojawia się ryzyko tego, że z czasem jego stan będzie się pogarszał.

Przyczyny jaskry

Geneza jaskry może być bardzo różnorodna. Za przyczynę najczęściej uważa się wysokie ciśnienie w gałce ocznej. Na zachorowanie najbardziej narażone są osoby, takie jak:

• cukrzycy,
• chorzy na miażdżycę i hiperlipidemię,
• pacjenci narażeni genetycznie,
• migrenowcy.

Ponadto wśród chorych często pojawiają się również osoby, które mają problemy z wysokim ciśnieniem tętniczym. W naszej klinice do każdej z osób podchodzimy w sposób indywidualny, zwłaszcza, że w wielu przypadkach zgłaszają się oni do nas dość późno, ponieważ choroba nierzadko rozwija się w początkowych stadiach bezobjawowo.

Symptomy jaskry

Niezwykle ważne są regularne, najlepiej rok roczne wizyty u lekarza. Często bowiem jaskra nie zostawia po sobie znaków lub są one bardzo słabe, a przez to ignorowane przez pacjentów. Wśród najpopularniejszych symptomów można wyróżnić:

• widzenie aureoli wokół światła,
• pogorszenie się wzroku,
• zaczerwienienie,
• nudności albo wymioty,
• ból,
• zwężenie pola widzenia.

Ponadto u noworodków może także wystąpić rozmycie tęczówki. W naszym ośrodku realizujemy leczenie jaskry, ale specjalizujemy się również w diagnostyce. W tym celu wykorzystujemy nowoczesne narzędzia. Co ważne w naszym zespole można znaleźć wykwalifikowanych oraz doświadczonych specjalistów, którzy są na bieżąco z nowinkami, pojawiającymi się na rynku. Stawiamy również na rozmowę z pacjentem, ponieważ wywiad jest absolutną podstawą do postawienia trafnej diagnozy.

Nowoczesne i tradycyjne metody leczenia jaskry

Wśród tradycyjnych metod leczenia jaskry wyróżnia się przede wszystkim stosowanie kropli do oczu. Terapia farmakologiczna opiera się głównie na prostaglandynie, która reguluje ciśnienie wewnątrzgałkowe (obniża je) i usprawnia proces odpływu cieczy z oka. Krople o tradycyjnej recepturze powodują szereg niepożądanych reakcji, takich jak m.in. nadmierne łzawienie czy pieczenie. Nowoczesne receptury nie zawierają konserwantów, dlatego ich stosowanie łączy się ze znacznie mniejszym dyskomfortem.

Obecnie w leczeniu jaskry stosuje się również szeroko pojętą laseroterapię, w tym trabekuloplastykę, czyli grupę zabiegów laserowych, po które sięga się w procesie leczenia jaskry otwartego oka. Procedura polega na wprowadzeniu do oka sondy o niewielkiej średnicy, która ma doprowadzić wiązkę światła do nabłonka rzęskowego odpowiadające za wydzielanie cieczy wodnistej. Dobór konkretnej metody leczenia zależy od rodzaju zdiagnozowanej jednostki chorobowej.

W ramach nowoczesnych metod leczenia stosuje się również wszczepianie implantów, które wiąże się ze stosunkowo małym ryzykiem powikłań. Wszczepiony element usprawnia odprowadzanie cieczy wodnistej i redukuje dolegliwości związane z jaskrą.

W sytuacji, gdy inne metody leczenia zawiodą, stosuje się operację. W jej trakcie chirurg wycina niedrożne fragmenty odpowiadające za odprowadzanie cieczy wodnistej z oka. Efekty procedury są trwałe, jednak jej przeprowadzenie wiąże się z licznymi komplikacjami (m.in. z krwawieniem czy wystąpieniem zaćmy), a także kilkutygodniową rekonwalescencją.

Dobór konkretnej terapii jest uzależniony od stopnia zaawansowania choroby, wieku pacjenta, jego kondycji oraz oceny możliwości dokonywanej przez lekarza na podstawie analizy sytuacji medycznej danej osoby.