AMD – czym jest i jak przebiega jego leczenie?

AMD to skrót od angielskiego „Age-related macular degeneration”. Najogólniej rzecz ujmując, pod tą nazwą kryje się choroba, polegająca na uszkodzeniu plamki żółtej, która stanowi najważniejszą – centralną – część siatkówki. Zwyrodnienie prowadzi do zaburzeń widzenia, uniemożliwia m.in. rozróżnianie kolorów czy czytanie. Najczęściej AMD diagnozowane jest u osób, które ukończyły pięćdziesiąty rok życia. Wyróżnia się jego dwa rodzaje:
- zwyrodnienie plamki żółtej w postaci suchej – łagodna odmiana, charakteryzująca się wolnym rozwojem. Wzrok pogarsza się stopniowo na przestrzeni miesięcy lub lat. Warto wiedzieć, że powstałe zmiany mają charakter zanikowy.
- zwyrodnienie plamki żółtej w postaci wysiękowej – charakteryzuje się ciężkim przebiegiem. Całkowita utrata wzroku może nastąpić już po kilku dobach od zauważenia pierwszych objawów.
Przyczyny powstawania AMD
Wyróżnia się kilka podstawowych czynników, odpowiedzialnych za powstawanie zwyrodnienia plamki żółtej, ale do najpopularniejszych zaliczamy:
- uwarunkowania genetyczne,
- wiek,
- płeć – znaczną część chorujących na AMD stanowią kobiety,
- nieodpowiedni styl życia.
Badaniem, które pozwala wykryć obecność AMD jest angiografia fluoresceinowa.
Leczenie AMD
Leczenie AMD stanowi jedno z najważniejszych wyzwań współczesnej okulistyki. Choroba ta, znana jako zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem, prowadzi do postępującego pogorszenia widzenia centralnego, co znacząco utrudnia codzienne funkcjonowanie. W Specjalistycznym Ośrodku Okulistycznym we Wrocławiu prowadzimy kompleksową diagnostykę i terapię AMD, opartą na nowoczesnych metodach farmakologicznych i laserowych.
Podobne znaczenie ma również leczenie jaskry, która – obok AMD – jest jedną z najczęstszych przyczyn nieodwracalnej utraty wzroku. Stosujemy indywidualnie dobrane terapie farmakologiczne, laserowe oraz mikrochirurgiczne, mające na celu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego i ochronę nerwu wzrokowego przed dalszym uszkodzeniem.
Leczenie AMD – nowoczesne metody terapii suchej i wysiękowej postaci choroby
W przypadku postaci suchej nie istnieje leczenie przyczynowe – terapia skupia się na spowolnieniu procesów degeneracyjnych. Zaleca się stosowanie preparatów zawierających luteinę, zeaksantynę, cynk, witaminy C i E, które neutralizują wolne rodniki i wspierają regenerację siatkówki. Kluczowe znaczenie mają również zdrowa dieta, unikanie palenia oraz ochrona oczu przed promieniowaniem UV.
Leczenie postaci wysiękowej (mokrej) polega na stosowaniu tzw. iniekcji doszklistkowych – bezpośredniego podawania do ciała szklistego preparatów z grupy anty-VEGF (vascular endothelial growth factor inhibitors). Leki te hamują nieprawidłowy wzrost naczyń krwionośnych pod siatkówką, zmniejszają obrzęk plamki i zapobiegają kolejnym wylewom. Dzięki temu możliwe jest zatrzymanie postępu choroby, a u części pacjentów – częściowa poprawa ostrości widzenia.
Zabiegi iniekcji doszklistkowych wykonywane są w warunkach ambulatoryjnych, w znieczuleniu miejscowym, z zachowaniem zasad aseptyki. Częstotliwość podawania preparatu ustalana jest indywidualnie przez okulistę w zależności od reakcji siatkówki na leczenie – początkowo co 4–6 tygodni, a następnie w dłuższych odstępach czasu.
Nowoczesne podejścia terapeutyczne i kontrola pacjenta
W ostatnich latach rozwinięto również terapie łączone, obejmujące laseroterapię mikropulsową, fotokoagulację selektywną lub leczenie fotodynamiczne z użyciem werteporfiny. Metody te pozwalają ograniczyć ilość podawanych iniekcji anty-VEGF i wydłużyć okresy remisji choroby.
Kluczową rolę w skuteczności terapii odgrywa regularna kontrola okulistyczna. Pacjenci leczeni z powodu AMD powinni pozostawać pod stałą opieką specjalisty, który monitoruje stan plamki za pomocą badań OCT i angiografii. Wczesne wykrycie nawrotu choroby pozwala na szybkie wdrożenie leczenia i zachowanie funkcji wzrokowych przez wiele lat.
Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej we Wrocławiu
W Specjalistycznym Ośrodku Okulistycznym we Wrocławiu leczenie AMD prowadzone jest zgodnie z najnowszymi wytycznymi towarzystw okulistycznych. Zespół doświadczonych lekarzy specjalistów wykonuje iniekcje doszklistkowe oraz kompleksową diagnostykę, obejmującą OCT i angiografię fluoresceinową.
Terapia dobierana jest indywidualnie, z uwzględnieniem typu choroby, wieku pacjenta oraz reakcji na wcześniejsze leczenie. Dzięki nowoczesnym technikom diagnostycznym możliwe jest precyzyjne monitorowanie efektów terapii i dostosowanie częstotliwości zabiegów.